Amerika Birleşik Devletleri’nde federal hükümete 14 Mart’a kadar finansman sağlanmasını kapsayan bütçe tasarısı, Temsilciler Meclisi’nde gerçekleştirilen oylama sonucunda 34 “hayır” oyuna karşılık 366 “evet” oyu ile kabul edildi.
Bu tasarı, hükümet kurumlarına sağlanacak finansmanın yanı sıra afet yardımları için 100 milyar dolar ve tarım sektörüne destek amacıyla 10 milyar dolarlık bir kaynak ayrılmasını öngörüyor.
Temsilciler Meclisi’nden geçen bu tasarı, uzun müzakere süreçlerinin ardından şekillendi. Ancak, ABD’nin seçilmiş başkanı Donald Trump’ın isteği üzerine borç limitinin yükseltilmesine dair herhangi bir hüküm tasarıda yer almadı.
Mevcut geçici bütçenin süresi, Cuma gece yarısına kadar devam ediyor. Temsilciler Meclisi’nden geçen tasarının, ABD Senatosu’nda onaylanması durumunda yasalaşabilmesi için Başkan Joe Biden’ın imzasına sunulması gerekecek.
Trump’ın muhalefeti bütçe müzakerelerinde sorunlara yol açtı
ABD Kongresi, 1 Ekim’de başlayan 2025 mali yılında hükümetin finansmanını sağlamak amacıyla eylül ayında ilk geçici bütçe tasarısını onaylamıştı.
Bu geçici bütçe, ABD Başkanı Joe Biden’ın imzasıyla yürürlüğe girdi ve 20 Aralık’a kadar hükümete finansman sağlanması hedefleniyordu. Ancak Cumhuriyetçiler ve Demokratlar, mart ayına kadar finansman sağlanacak bir bütçe üzerinde anlaşmaya varmalarının ardından sorunlar baş gösterdi.
Donald Trump, üzerinde uzlaşılan geçici bütçe tasarısını “saçma ve olağanüstü pahalı” olarak tanımlayarak karşı çıkmış ve Kongre üyelerini tasarıyı reddetmeye davet etmişti. Trump’ın, Hükümet Verimliliği Departmanı’na liderlik etmesi için görevlendirdiği Elon Musk da tasarıyı ilk eleştiren isim oldu. Musk, “Trump’ın göreve başlayacağı 20 Ocak’a kadar Kongre’den hiçbir yasa tasarısı geçmemeli.” şeklinde açıklama yapmıştı.
Trump’ın destek olduğu bütçe tasarısı Temsilciler Meclisi’nden geçememişti
Trump’ın muhalefeti üzerine bütçe müzakereleri hız kazanırken, hükümete mart ayına kadar finansman sağlanmasını ve borçlanma limitinin iki yıl boyunca askıya alınmasını öneren tasarı oylamaya sunuldu. Seçilmiş başkan Trump’ın da desteğini verdiği bu tasarı, perşembe akşamı Temsilciler Meclisi’nde reddedildi. Tasarı, sadece Demokratlar değil, bazı Cumhuriyetçiler tarafından da kabul görmedi.
Federal hükümetin kapanması ne anlama geliyor?
Amerikan yasalarına göre, Kongre her yıl 1 Ekim’de başlayıp 30 Eylül’de sona eren mali yıl için bütçeyi zamanında onaylayamazsa, bu sürecin geçici bütçelerle kapatılması gerekiyor.
Bütçenin onaylanamadığı dönemlerde federal hükümet, hayati hizmetler dışındaki tüm faaliyetlerine ara vermek zorunda kalmaktadır. Bu süreçte, hayati olmayan hizmetlerde çalışan kamu görevlileri zorunlu izne tabi tutulur. Ancak ABD ordusu, istihbarat birimleri, kamu hastanelerinde görevli doktorlar ve hemşireler, havaalanları ve hapishanelerdeki güvenlik görevlileri, görevlerine devam eder.
Bunlar, “hayati personel” kategorisine giren çalışanlardır ve kapanma dönemlerinde maaşlarını genellikle Kongre yeni bir bütçe geçene kadar almazlar.